Virüs Kontrolü için
Temizlik Doğrulaması:

Hızlı, Güvenilir Temizlik Kontrolü için
Hijyen Görüntüleme Testleri

GİRİŞ

Yeni normale geçilen, ofislere restoranlara, alışveriş merkezlerine daha çok gitmeye başladığımız şu günlerde, bu ortamları güvenli kılmak çok önemli hale gelmiştir. İşletmeleri ziyaret eden kişilerin tekrar gelmesi, onlara sunulan hizmetin yanı sıra temizlik ve sanitasyon konusunda kendilerini güvende ve rahat hissetmelerine bağlıdır. İşletmelerin temizlik yöntemlerinin kanıt gösterebilecek şekilde değerlendirilebilmesi oldukça önemli bir adımdır.

Peki temizlik etkinliğini anlık olarak nasıl gösterebiliriz?
Bakteriler virüsler ve diğer enfeksiyöz ajanlar normal şartlarda özel analitik testlerle gösterilmektedir. Ancak bu süreç 48-72 saat kadar bir zaman almaktadır. Buna karşılık, yapılan temizliğin kontrolü hızlı, pratik ve güvenli olması sebebiyle bir süredir hastanelerde ve gıda üretim tesislerinde ATP tespitine dayanan sistemlerle gerçekleştirilmektedir.

ATP Testi Nedir?

ATP testleri, gıda üretim tesisleri, hastaneler, restoranlar, oteller, yolcu gemileri ve veteriner klinikleri gibi çok çeşitli endüstrilerde tesisin temizlik etkinliğini değerlendirmek için kullanılan, kolay, hızlı ve güvenilir bir test yöntemidir.

Test tüm canlılarda bulunan adenozin trifosfat (ATP)’ı tespit etmektedir. ATP, insanların, bakterilerin, virüslerin, gıdaların ya da diğer bir deyişle organik materyalin bulunduğu her yerde bulunmaktadır. Temizlik sonrasında yüzeylerde kalan ATP’nin varlığı, ortamda organik kalıntının kaldığını ve temizliğin etkili biçimde
yapılmadığını göstermektedir.

ATP testlerinın kullanımı, testin kolay uygulanabilir olması, hızlı sonuç vermesi, ve güvenilir olması nedeniyle her geçen gün artmaktadır.

Bununla birlikte zaman içerisinde ortamdaki ATP molekülünün adenozin difosfat (ADP) ve adenozin monofostat (AMP)’ a dönüşebildiği tespit edilmiştir. Klasik ATP testleri sadece ATP’ yi tespit ettiklerinde ADP ve AMP’ ye degrade olan organik materyali kaçırabilmektedir. Bu durum hatalı sonuçlara sebep olabilmektedir.

Temizliğin Gösterilmesi

Yapılan çalışmada el kaynaklı kontaminasyonun gözlenmesi için klasik ATP testleriyle A3 testinin, yüzeylerdeki virus partiküllerini tespit edebilme etkinliklerini karşılaştırılmıştır. Virüs varlığını kolayca tespit etmek adına bir Norovirus olan Feline calicivirus ile çalışılmıştır.

Aynı zamanda sık temas edilen yüzeylerin analizi için, plastik kuponlar toprak ve virüs ile kontamine su ile
kirletilmiştir. Kirletilmiş yüzeylerin testi, ticari olarak temin edilebilen iki ATP testi, A3 testi ve bir virüs testi
(plak assay) kullanarak gerçekleştirilmiştir.

Sonuçlar tabloda listelenmiştir.

Şekil 2. Plastik kuponlardaki Virüs, A3 ve ATP değerleri

Tabloda gözlendiği gibi temizlik öncesinde ve sonrasındaki virus yükü ve organik yük net bir şekilde tespit edilmiştir. Yapılan test sadece ATP tespiti ile A3 tespiti arasındaki farkı net bir şekilde göstermektedir.

Şekil 3. El örneklerindeki ATP:ADP:AMP dağılımı                       Şekil 4. Hastanelerde sık temas edilen yüzeylerdeki ATP:ADP:AMP oranı

Yapılan çalışmada el analizlerinde ve sık temas edilen yüzeylerde ADP ve AMP oranının çok daha fazla olduğu gösterilmiştir. Bu durum sadece ATP analizi yapan kitler açısından dezavantaj oluşturmaktadır.

Kikkoman A3 testi ATP+ADP+AMP tespiti yaparak yüksek hassasiyete ve duyarlılığa sahip olmaktadır. Toplam organik yükün yanı sıra yüzey ve ellerdeki virüsleri de tespit edebilmektedir. Sadece ATP tespit eden klasik testler yüzeylerdeki ADP ve AMP yükünü gösterememekte ve temizlik etkinliğinin yanlış yorumlanmasına sebep olmaktadır. El örneklerinde de gösterildiği gibi kirli yüzeylerdeki ADP ve AMP varlığı göz ardı edilemeyecek düzeydedir.

Sonuç

• ATP hijyen görüntüleme sistemleri kullanımın kolay olması ve hızlı sonuç vermesi ve sayısal değerlere sahip olması nedeniyle oldukça tercih edilen bir yöntemlerdir.
• Çalışma göstemiştir ki sadece ATP tespiti kirliliği tam olarak ortaya koyamamakta, ADP ve AMP kirli yüzeylerde ve ellerde gözardı edilemeyecek yoğunlukta bulunmaktadır.
• Bu sebeple sadece ATP testlerinin uygulanması yanlış sonuç alınmasına neden olacaktır.
• ATP ya da A3 testleri spesifik olarak virus tespiti yapmamaktadır ancak yapılan çalışma göstemiştir ki A3 testleri organik yükün yanısıra yüzeylerdeki ve ellerdeki virüs varlığını da gösterebilmektedir.
• A3 testleriyle tüm yüzeyler ve ellerdeki temizlik etkinliği gıda işletmelerinde, otellerde, hastanelerde, okullarda, alışveriş merkezlerinde, toplu kullanım açık tüm alanlarda kullanılabilmektedir.

TOP